یکی از مباحثی که در این آیه مطرح شده است، پیرامون این می باشد که مقصود از کلمه ی برّ در آیه ی شریفه چیست؟ برخی از مفسران آن را به معنای بهشت و برخی به معنای پرهیزکاری، تقوا و بعضی نیز به معنای پاداش نیک گرفته اند. اما به نظر می رسد با توجه به حوزه وسیع معنایی این کلمه، بتوان معنای آیه شریفه را جامع این امور در نظر گرفت و به تمام نیکی ها، اعم از ایمان و اعمال پاک، حمل نمود…
از خصائص و ویژگی های پیامبر گرامی اسلام صلوات الله علیه و آله رفتار محبّت آمیز با قشر محروم جامعه بود که به عزّت و بزرگی آنان می افزود. حدیث زیبایی که در این زمینه از آن بزرگوار نقل شده است، نیز نشان دهنده احترام ویژه و جایگاه خاص مستضعفان در پیشگاه حضرت می باشد…
اگر چه خداوند متعال، زمینه ی مکارم اخلاق و صفات پسندیده را در وجود انسان ها قرار داده است و به انسان نیز این توانایی را عطا کرده است که با انجام ریاضات شرعیه، تمرین و تربیت نفس، این خصائص را شکوفا و بارور سازد؛ اما بدیهی است که این صفات در جان کسی به مرحله ی ظهور و شکوفایی نمی رسد مگر این که عواملی از درون و برون وجود آدمی در جهت فعلیت بخشیدن آن، به کار گرفته شود…
اسلام مبتنی گردیدن این خصلت، بر تفکّر و اندیشه ی دینی را تشویق و تأکید نموده است تا فرد مؤمن با در نظر گرفتن اوامر الهی و توجه به برکات و ثمرات احسان، گام های بلند تری را در این مسیر بردارد و بداند حقیقت احسان و نیکی به دیگران، احسان به خود می باشد…
بر اساس این تفسیر، احسان به هر‌‌گونه عمل خیری گفته می شود که با انگیزه و نیّت صالح انجام پذیرد و انسان در هنگام عمل، خداوند را با چشم دل ببیند که اگر این امر محقق گردد، مقصود از عبادت حاصل گردیده است…
خوب است به این نکته توجه داشته باشیم که خداوند انسان ها را بد ذات، بد اخلاق و بد زبان نیافریده است بلکه خوش رویی و خوش خویی در ضمیر همگان به ودیعت نهاده شده است؛ لذا هرکس دچار سوءخلق باشد برخلاف مسیر فطرت خود حرکت کرده است و باید در صدد اصلاح خویش برآید…
در دین مبین اسلام، فرجام عمل و به نهایت رساندن کار، مهم تر از شروع آن می باشد؛ زیرا انجام کار خیر از مرحله ی آغاز تا پایان، با آسیب ها، موانع و خطراتی هم چون ریا، عجب و … روبرو است که فساد و ضایع شدن عمل را به دنبال خواهد داشت؛ به همین خاطر مؤمن می باید هم و غم خویش را به کار گیرد تا کار را با رعایت دقیق موازین عقل و نقل به پایان رساند…
تعابیر ارزشمندی که درباره نیت وجود دارد نشان از اهمیت خاص آن در فرهنگ قرآن و اهل بیت علیهم السلام می نماید، تا بدان جا که نیت مؤمن در مسیر انجام کار خیر، با ارزش تر از عمل او شمرده شده است…
یقین از مراحل و درجات متعددی برخوردار می باشد؛ زیرا ایمان گروهی برخاسته از ادّله عقلی است و دلایل کافی و وافی بر آن دارند؛ مرتبه ای که بزرگان اخلاق و عرفان با اقتباس از آیات قرآن و روایات اهل بیت علیهم السلام، از این مرحله به علم الیقین تعبیر نموده اند. اما مرحله بالاتر که آن را عین الیقین می نامند مرحله شهود است. در این مرحله انسان با پشت سر گذاشتن استدلال عقلی، به مقام دیدار می رسد و با چشم دل خدا را می بیند و عظمت خالق را مشاهده می کند و شک، تردید و وسوسه که ناشی از ادله خشک عقلی است از جان او رخت بر می بندد…
برای ایمان، درجات و مراتبی ذکر گردیده است که توجّه و شناخت آن برای هر فرد مسلمان، مهم می باشد. در حدیثی امام صادق علیه السلام می فرماید: «ایمان ده درجه است، چون نردبان پله پله از آن بالا می روند»…
